Bütçe-Hazine nakit dengesi
Muhafazakar iktisatçılar için bütçe dengeleri çok önemlidir, hatta sürdürülebilir büyümenin, istihdam artışının, gelir bölüşümünü daha adil kılmanın yeterli olmasa bile gerekli koşuludur.
Bugün tartışılan ve anlaşılan daha bir-iki sene, belki de daha uzun tartışılacak ikinci dip meselesinin kökeninde 2008 krizine hükümetlerin, üniversitelerin bütçe açıkları biçiminde tezahür eden önlemlerden başka reçeteler üretememesi yatmaktadır.
Başka ne yapılabilir idi? sorusu başka şeydir, yapılanların sonucunun başka felaketler ürettiğini görmek ve söylemek başka şeydir.
Bir dizi nedenden, detaylarını bir kenara bırakalım, kriz Türkiyeye teğet geçmiş ise bunun altında kamu maliyesi dengelerinin, son kırk senenin (1973-2003) tersine çok sağlıklı olmasına bağlıdır.
Türkiyede bütçe dengelerini, mümkün olduğu ölçüde az gecikme ile, iki kaynaktan izlemeye gayret ediyoruz.
Birincisi Maliye Bakanlığına bağlı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BUMKO); ikincisi ise Hazine Müsteşarlığının aylık nakit dengesi gerçekleşmeleri.
Maliye Bakanlığı (BUMKO) aylık bütçe gerçekleşmeleri kesin sonuçlarını Hazinenin nakit dengesi gerçekleşmeleri bültenine oranla biraz daha geç açıklıyor, kesin, nihai sonuçlar BUMKOnun sonuçları ama Hazinenin nakit dengesi gerçekleşmeleri de açıklanacak bütçe sonuçları hakkında gerçeğe çok yakın bilgiler, sinyaller veriyor.
Bu yazıyı kaleme aldığım 11 Eylül Pazar günü BUMKOnun internet sitesinde hala Haziran sonu gerçekleşmeleri var; bu sonuçlar heyecan verici ölçüde başarılı.
Büyüklükleri yuvarlayarak veriyorum, altıncı ayın sonu itibariyle bütçe gelirleri 146 milyar TL, bütçe giderleri 143 milyar TL; başka bir ifadeyle Haziran sonu itibarıyla bütçe üç milyar TL fazla veriyor.
Hazine ise Ağustos ayı itibarıyla Hazine nakit gerçekleşmelerini internet sitesine koymuş bulunuyor.
Ağustos ayı itibariyle Hazine nakit giderleri ile Hazine nakit gelirleri başbaşa gidiyor; başka bir ifadeyle bütçe disiplininde bir gevşeme yok.
Üstelik bayram tatili nedeniyle de yaklaşık yedi milyar TLlik vergi geliri Eylül ayında muhasebeleştiriliyor.